Spotkanie z ks. Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim

16 stycznia 2011 r. doszło do kolejnego ważnego wydarzenia, którego współorganizatorem był Klub Gazety Polskiej w Opolu. Było to spotkanie z księdzem Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim. Do organizacji tego wydarzenia mogło dojść dzięki współpracy Klubu GP z NSZZ Solidarność Uniwersytetu Opolskiego staraniem, której zawdzięczamy to, że spotkanie odbyło się w auli głównego gmachu UO przy ul. Oleskiej. Prowadzącym spotkanie z ramienia "KGP w Opolu" był jego przewodniczący - Ryszard Szram, a środowisko naukowe reprezentował dr Antoni Maziarz - historyk i wykładowca UO.

Temat przewodni spotkania brzmiał: "Nie zapomnij o Kresach" i nawiązywał do tytułu najnowszej książki księdza Zaleskiego. W swojej prelekcji, która zgromadziła ponad 200 osób, ksiądz nawiązywał głównie do dziedzictwa kulturowego Kresów i jego wpływie na tożsamość Rzeczypospolitej.

Kresy są i były dla księdza Zaleskiego przede wszystkim tyglem etnicznym i religijnym bez jasnych kryteriów narodowościowych i faworyzowania którejś ze społeczności. Ksiądz przypomniał o tym, że w państwie Jagiellonów wszystkie kultury i wszystkie wyznania miały te same prawa, a według różnych badań dawną Rzeczypospolitą zamieszkiwały 22 bądź 24 różne narodowości. Na Kresach sytuacja ta była szczególnie widoczna ponieważ dochodził tam jeszcze, zastosowany w praktyce a nie w teorii, ekumenizm religijny.

W nawiązaniu do współczesności ksiądz stwierdził, że obecna ocena Polaków, przedstawianych jako antysemitów i ksenofobów, jest krzywdząca. Gdyż tak naprawdę Polacy sami żyli w unii międzypaństwowej na długo zanim powstała ta obecna - europejska.

Ksiądz wspominał również o tragicznych wydarzeniach z dziejów Kresów takich jak Zbrodnia Wołyńska czy przymusowa powojenna repatriacja. Ksiądz uważa, że ten drugi termin jest nadużyciem, który trafił do powszechnej świadomości poprzez narzucenie go przez komunistyczną propagandę, gdyż w tym wypadku nie mieliśmy do czynienia z repatriacją (powrotem do ojczyzny) a ekspatriacją (opuszczeniem ojczyzny i przybyciem na nowe tereny).

Wspominając o współczesnych stosunkach ze wschodnimi sąsiadami Polski ksiądz stwierdził, że obecna polityka ustępstw i celowego przemilczania trudnych spraw z przeszłości, w imię dobrosąsiedzkich kontaktów jest błędem. Jako przykład ksiądz podał stosunki polsko - ukraińskie i problemy jakie rodzą się na tle wspomnień o Zbrodni Wołyńskiej. Mimo, iż spełnił się wielki sen Józefa Piłsudskiego, czyli stworzenie pasa niezależnych państw buforowych oddzielających Polskę od Rosji, to, mimo wszystko, stosunki z tymi państwami są dalekie od ideału. W tej kwestii ksiądz ma żal do właściwie wszystkich opcji politycznych, że w imię dobrych relacji dyplomatycznych zapominają o Kresach.

Ta postawa jest widoczna nie tylko w wymiarze polityki międzynarodowej ale również na poziomie lokalnym i samorządowym, gdyż obecnie w polskich miastach bardzo ciężko znaleźć miejsca pamięci o Kresach takie jak np. tablice lub pomniki.

Wśród wielu pytań zadanych na koniec spotkania nie zabrakło również tego, które powtarza się praktycznie przy każdym publicznym wystąpieniu księdza, czyli czy wytoczono mu jakiś proces sądowy za jego słynną książkę "Księża wobec bezpieki"? Na co ksiądz stwierdził, że do dzisiaj nic takiego nie nastąpiło.

Autor tekstu: Grzegorz Bieniarz
Autor zdjęć: Paweł Szram
Autor wideo: Józef Gorzkowski